Επίλυση συγκρούσεων και διαπραγμάτευση

Εκτιμώμενη διάρκεια: Ομάδα των 5 ατόμων: περίπου 30 λεπτά, περισσότερο αν υπάρχουν περισσότερες ομάδες

Αριθμός συμμετεχόντων (ενδεικτικός): Ελάχιστο. 3, μέγ. 10. Εάν η ομάδα είναι μεγαλύτερη, μπορεί πάντα να χωριστεί.

Μαθησιακοί στόχοι:

• Συνέπεια
• Αξιοπιστία
• Να κατανοώ τον αντίκτυπο της συμπεριφοράς μου στους άλλους
• Να αναπτύξω βαθύτερη κατανόηση της ομαδικής εργασίας
• Να αναπτύξω μια αίσθηση για το τι παράγει άγχος και τι αποτρέπει το άγχος, για τον εαυτό μου και για τους άλλους
• Τήρηση συμφωνιών

Απαραίτητα υλικά: Φροντιστήριο για το σκηνικό, ήχος για το ρυθμό/μουσική

Περιγραφή: Βήμα 1 – Εισαγωγή: Οι συμμετέχοντες θα χωριστούν σε ομάδες των 5 ατόμων και θα τους ανατεθεί να στήσουν ένα σκηνικό. Για το σκοπό αυτό, θα λάβουν γραπτές οδηγίες ή μια εικόνα για το πώς θα πρέπει να είναι το σκηνικό στο τέλος.

Βήμα 2: Και οι 5 συμμετέχοντες κατασκευάζουν μαζί το σκηνικό μέσα σε 5 λεπτά.

Βήμα 3: Οι συμμετέχοντες καλούνται να κατασκευάσουν ξανά μαζί το σκηνικό. Κάθε λεπτό, 1 άτομο αποχωρεί από την άσκηση ανταποκρινόμενο σε ένα ηχητικό σήμα, μέχρι μόνο 1 άτομο να μείνει μόνο του στο τέλος.

Ο ήχος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αναπαραγωγή ενός ρυθμού/μουσικής που γίνεται όλο και πιο αγχωτικός και πιο γρήγορος για να αυξήσει το επίπεδο άγχους του/των εναπομείναντος/ων συμμετέχοντα/ων.

Βήμα 4 – Αναστοχασμός: Οι συμμετέχοντες αναστοχάζονται σχετικά με το βήμα 1 και το βήμα 2 και μοιράζονται πώς αισθάνθηκαν στο καθένα από αυτά. Ιδανικά, θα πρέπει να γίνει σαφές γιατί είναι άδικο όταν οι δεσμεύσεις δεν τηρούνται, τα μέλη της ομάδας είναι αναξιόπιστα και έτσι επηρεάζουν άλλους

Εκτιμώμενη διάρκεια: 45 -60 λεπτά

Αριθμός συμμετεχόντων (ενδεικτικός): Μέχρι 6 άτομα, για να σχηματίσουν 2 ομάδες

Μαθησιακοί στόχοι:

• Ανάπτυξη κατανόησης του τρόπου λειτουργίας των συγκρούσεων
• Να κατανοήσουν τη σημασία των λέξεων, των σκέψεων, των συναισθημάτων και των απόψεων σε μια σύγκρουση
• Ανάπτυξη ευαισθητοποίησης για τις διαδικασίες κρίσης από κάθε πλευρά

Απαραίτητα υλικά: Smartphone

Περιγραφή: Βήμα 1 – Εισαγωγή: Η ομάδα εντοπίζει μια πραγματική ή φανταστική τρέχουσα σύγκρουση μεταξύ 2-3 ατόμων και την καταγράφει ως διάλογο. Αυτό δεν θα πρέπει να διαρκεί πολύ περισσότερο από 1 λεπτό περίπου. Εναλλακτικά, ο εκπαιδευτής θα μπορούσε να προετοιμάσει έναν διάλογο.

Βήμα 2: Ζητείται από 2-3 ηθοποιούς να παίξουν το διάλογο, ενώ οι υπόλοιποι συμμετέχοντες παρακολουθούν.

Βήμα 3: Οι ηθοποιοί θα πρέπει να βρουν μια γωνιά για τον εαυτό τους, όπου θα είναι ανενόχλητοι και να αναλογιστούν τις σκέψεις τους κατά τη διάρκεια του διαλόγου. Αυτές θα πρέπει να σχετίζονται ρητά με κάθε ατάκα ή παράγραφο, ή τουλάχιστον θα πρέπει να γίνει πολύ σαφές σε ποιο απόσπασμα κατά τη διάρκεια της σκηνής ανήκουν αυτές οι σκέψεις. Π.χ. Το άτομο με το οποίο έπαιξα τη σκηνή είπε ” …”. Εκείνη τη στιγμή, σκέφτηκα “…”, αν και μπορεί να είχα πει κάτι εντελώς διαφορετικό. (Το τελευταίο είναι η βασική ιδέα της άσκησης). Στη συνέχεια, καταγράφουν τις σκέψεις τους, π.χ. στα smartphones τους. Οι καταγραφές δεν πρέπει να καλύπτουν μόνο τα επιγραμματικά σημεία, όπως “θυμός”, “απογοήτευση” κ.λπ. αλλά πρέπει να είναι πλήρεις προτάσεις. (“Πάντα ρωτάει την Τζέιν σε πρώτη φάση. Αυτό με κάνει να θυμώνω τόσο πολύ. Αισθάνομαι παραμελημένος με αυτό.”) Στη συνέχεια, οι ηθοποιοί θα ζητήσουν από έναν συμμετέχοντα που παρακολουθούσε τον διάλογο να αναπαράγει τις καταγραφές τους στο βήμα 4 ακριβώς τη σωστή στιγμή. Δεν θα πρέπει να μιλήσουν για το περιεχόμενο, παρά μόνο για τον συγχρονισμό.

Βήμα 4: Όλοι οι συμμετέχοντες συγκεντρώνονται ξανά. Ο διάλογος αναπαράγεται ξανά, αλλά αυτή τη φορά οι ηχογραφήσεις με τις σκέψεις θα αναπαραχθούν ανάμεσα στον προφορικό διάλογο.

Το βήμα 5 είναι προαιρετικό. Εξαρτάται από το αν ο λειτουργός νεολαίας αναμένει ότι οι σκέψεις θα αλλάξουν την έκβαση της σκηνής ή όχι: Η σκηνή θα παιχτεί ξανά, αλλά αυτή τη φορά, ο λειτουργός νεολαίας διακόπτει το διάλογο μετά την αναπαραγωγή κάθε ηχογράφησης. Οι συνομιλητές ερωτώνται αν είχαν απαντήσει το ίδιο στην πρώτη σκηνή, αν γνώριζαν τις σκέψεις του συνομιλητή τους.

Βήμα 6 – Αναστοχασμός: Οι ηθοποιοί ερωτώνται πώς θα μπορούσε να είχε εξελιχθεί η σκηνή αν ο/οι συνομιλητής/ές τους γνώριζαν τις σκέψεις του άλλου. Οι υπόλοιποι συμμετέχοντες καλούνται επίσης να πουν τη γνώμη τους.

Εάν συμμετέχουν περισσότεροι από 6 συμμετέχοντες, ενεργούν ως κοινό. Οι συμμετέχοντες μπορούν στη συνέχεια να προβληματιστούν σχετικά με: Πώς αισθάνεται κανείς να τον παρακολουθούν και ίσως να τον κρίνουν σε μια συνεχιζόμενη σύγκρουση; Πώς αισθάνεται κανείς να παρακολουθεί μια σύγκρουση ως θεατής;

Εκτιμώμενη διάρκεια: 20-30 λεπτά (σύντομο), 60-100 λεπτά (μεγάλη διάρκεια)

Αριθμός συμμετεχόντων (ενδεικτικός): 2-15

Μαθησιακοί στόχοι: Εκμάθηση του τρόπου διαπραγμάτευσης και επίλυσης μιας σύγκρουσης

Απαραίτητα υλικά: Μια κατάλληλη συσκευή στην οποία μπορούν να αναπαραχθούν τα βίντεο, ώστε όλοι οι συμμετέχοντες να έχουν καθαρή εικόνα. Εάν είναι μεγάλη – ένα πολυμέσο και χώρος σε μια αίθουσα, ώστε όλοι οι συμμετέχοντες να μπορούν να μάθουν από τα μαθήματα με βίντεο.

Περιγραφή: Βήμα 0: Αρχική προετοιμασία: Βρείτε 2 βίντεο που δείχνουν τοπικούς (λαϊκούς) χορούς από τη χώρα σας – ή παγκοσμίως δημοφιλείς χορούς που εκτελούνται με εντελώς διαφορετικό τρόπο/στυλ. Βρείτε επίσης μερικά σεμινάρια για αυτά τα στυλ χορού.

Βήμα 1 – Εισαγωγή: Εξηγήστε σύντομα ότι ένας χορός / performance μπορεί να γίνει με διαφορετικούς τρόπους / διάφορα στυλ (παράδειγμα: σε διαφορετικές περιοχές της Βουλγαρίας χορεύονται διαφορετικά στυλ παραδοσιακών χορών, τα οποία αντικατοπτρίζουν τον τρόπο ζωής και τον χαρακτήρα των ανθρώπων της περιοχής).

Βήμα 2: Οι συντονιστές παίζουν τα 2 βίντεο. Είναι καλό τα βίντεο να έχουν διάρκεια περίπου 4-5 λεπτά και να παίζονται μέχρι το τέλος, ώστε οι συμμετέχοντες να έχουν χρόνο να σχηματίσουν απόψεις. (βλέπε βουλγαρικούς χορούς που παρατίθενται παρακάτω). Οι συμμετέχοντες καθοδηγούνται να παρακολουθήσουν προσεκτικά τη μουσική, το χορό, τη χορογραφία, τα κοστούμια και να σκεφτούν ποια παράσταση είναι καλύτερη και γιατί.

Οι συντονιστές διδάσκουν στους συμμετέχοντες αυτόν τον χορό (κατά προτίμηση και στα δύο στυλ). Το βουλγαρικό παράδειγμα: ο χορός Rachenitsa στους δύο διαφορετικούς τρόπους που χορεύεται – στο Shopluk και στη Θράκη. (Είτε οι διαμεσολαβητές διδάσκουν οι ίδιοι τους συμμετέχοντες είτε παίζοντας τα βίντεο που συνδέονται παρακάτω)

Βήμα 3: Ρωτήστε τους νέους ποιος χορός είναι καλύτερος. Βοηθήστε τους να εξηγήσουν γιατί πιστεύουν ότι ο ένας ή ο άλλος είναι καλύτερος.

Βήμα 4 – Αναστοχασμός: Ο διαμεσολαβητής θα πρέπει να βοηθήσει τους νέους να καταλήξουν σε μια κοινή αντίληψη. Κατά τη διαδικασία, θα πρέπει να καταστήσει σαφές ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ γεγονότος και γνώμης και ότι το θέμα του ποιος χορός είναι “καλύτερος” είναι θέμα γνώμης και δεν υπάρχει μία και μόνη σωστή απάντηση. Αυτό είναι ένα παράδειγμα για το πώς οι προσωπικές προτιμήσεις μπορούν μερικές φορές να μετατραπούν σε σύγκρουση, ενώ δεν υπάρχει καμία απολύτως ανάγκη για κάτι τέτοιο. Όλοι μας θα πρέπει να σεβόμαστε τις απόψεις των άλλων ανθρώπων. Από την άλλη πλευρά, τα γεγονότα είναι “κάτι που είναι γνωστό ότι έχει συμβεί ή ότι υπάρχει, ιδίως κάτι για το οποίο υπάρχουν αποδείξεις ή για το οποίο υπάρχουν πληροφορίες”. Τα γεγονότα δεν υπόκεινται στη γνώμη κανενός.

Εκτιμώμενη διάρκεια: 45 λεπτά

Αριθμός συμμετεχόντων (ενδεικτικός): Τουλάχιστον 5 συμμετέχοντες

Μαθησιακοί στόχοι:

• Επίλυση προβλημάτων με συναδέλφους.
• Βελτίωση της ομαδικής εργασίας και της συνεργασίας.
• Βελτίωση της αμοιβαίας κατανόησης και της ενεργητικής ακρόασης.

Απαραίτητα υλικά: PC, φορητός υπολογιστής ή tablet, Internet

Περιγραφή: Βήμα 1 – Εισαγωγή: (μέσω Zoom, Skype…). Αποτελείται από τη δημιουργία μιας χορογραφίας με κάθε συμμετέχοντα να συνεισφέρει διαφορετικά χορευτικά βήματα.

Βήμα 2: Κάθε συμμετέχων θα λάβει έναν αριθμό για να καθορίσει τη σειρά με την οποία ο κάθε συμμετέχων δημιουργεί μέρη της χορογραφίας.

Επιλέξτε ποιος συμμετέχων θα είναι ο πρώτος που θα ξεκινήσει τη χορογραφία.

Αυτός ο πρώτος συμμετέχων θα πρέπει να κάνει μια σειρά κινήσεων και η τελευταία κίνηση που θα κάνει θα πρέπει να είναι η πρώτη κίνηση που θα εκτελέσει ο επόμενος συμμετέχων.

Βήμα 3: Ο επόμενος συμμετέχων θα ξεκινήσει τη χορογραφία του μιμούμενος το τελευταίο βήμα που εκτέλεσε ο προηγούμενος, και ούτω καθεξής μέχρι να εκτελέσει τη χορογραφία του ο τελευταίος.

Βήμα 4 – Αναστοχασμός: Τέλος, θα γίνει ένας σύντομος αναστοχασμός στον οποίο κάθε συμμετέχων θα μπορεί να πει πώς ένιωσε κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας (ένιωσε αυτοπεποίθηση, αμηχανία, απογοήτευση, νευρικότητα…).

Πιθανές ερωτήσεις:

• “Πώς αισθανθήκατε χορογραφώντας για άλλους;”
• “Πώς αισθανθήκατε βλέποντας τους άλλους να χορογραφούν;”
• “Ποια νομίζετε ότι ήταν η πρόκληση σε αυτή τη δραστηριότητα;”
• “Πώς νομίζετε ότι η συνεργασία θα μπορούσε να γίνει ευκολότερα;”

Εκτιμώμενη διάρκεια: 90 λεπτά

Αριθμός συμμετεχόντων (ενδεικτικός): 8-10

Μαθησιακοί στόχοι:

• Βελτίωση των αλληλεπιδράσεων εντός της ομάδας
• Βελτίωση της κατανόησης των στερεοτύπων
• Βελτίωση του προβληματισμού σχετικά με τη σημασία των λέξεων που χρησιμοποιούνται στα τραγούδια
• Βελτίωση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τη χρήση συγκεκριμένων λέξεων

Απαραίτητα υλικά: Η/Υ, φορητός υπολογιστής ή τάμπλετ- ηχεία

Περιγραφή: Βήμα 1 – Εισαγωγή: Τα τραγούδια είναι συχνά η αναπαράσταση του νεότερου κόσμου: οι τραγουδιστές είναι ο εκπρόσωπος ενός κοινού στόχου που δυσκολεύεται να βρει φωνή. Γνωρίζουν όμως τη σημασία των λέξεων που χρησιμοποιούνται στα τραγούδια; Αυτή η δραστηριότητα βασίζεται στην ανάλυση τραγουδιών που ακούνε οι νέοι και στις λέξεις που περιέχουν, τις οποίες συχνά επαναλαμβάνουν οι ίδιοι χωρίς να γνωρίζουν το βαθύτερο νόημά τους.

Βήμα 2: Οι συμμετέχοντες χωρίζονται σε δύο ομάδες. Τους ζητείται να εντοπίσουν 2-3 επεισόδια στα οποία η χρήση μιας συγκεκριμένης λέξης τους είχε πληγώσει (15min). Στη συνέχεια, τους ζητείται να επιλέξουν ένα τραγούδι στο οποίο περιέχεται αυτή η λέξη (10min) και να το παίξουν στους άλλους (15min).

Βήμα 3: Οργανώστε μια συζήτηση σχετικά με τις λέξεις αυτές (40min)

Βήμα 4 – Αναστοχασμός: Ήταν δύσκολο να εργαστείτε με υλικό/τραγούδια που δεν γνωρίζατε πριν (για τους εκπαιδευτικούς); Ήταν δύσκολο να δημιουργήσετε μια συζήτηση μεταξύ των συμμετεχόντων σχετικά με την πραγματική σημασία των λέξεων; Κατάλαβαν τη σημασία του να έχουν επίγνωση της σημασίας αυτών των λέξεων;

Εκτιμώμενη διάρκεια: 90 λεπτά

Αριθμός συμμετεχόντων (ενδεικτικός): Μίνιμουμ 6 – μάξιμουμ 12

Μαθησιακοί στόχοι:

• Σεβασμός της άποψης των άλλων
• Ανάπτυξη επικοινωνιακών δεξιοτήτων
• Ανάπτυξη δεξιοτήτων διαπραγμάτευσης
• Λήψη αποφάσεων
• Ανάπτυξη δεξιοτήτων συμβιβασμού
• Ανάπτυξη δεξιοτήτων ακρόασης
• Ενσυναίσθηση
• Εισαγωγή της επανορθωτικής δικαιοσύνης

Απαραίτητα υλικά: Κάρτες προφίλ, Υπόδειγμα ερωτήσεων για τον διαμεσολαβητή

Περιγραφή: Βήμα 1 – Εισαγωγή: Στόχος αυτής της άσκησης είναι να φανταστείτε μια κατάσταση σύγκρουσης.

π.χ. ένας μαθητής έχει αντιγράψει από τον συμμαθητή του και δεν θέλει να το παραδεχτεί. Τα άτομα θα έχουν μια κάρτα προφίλ για να μοιράσουν, ώστε να ενσαρκώσουν τον χαρακτήρα και στη συνέχεια να ακολουθήσουν τη διαδικασία και τις μεθόδους της επανορθωτικής δικαιοσύνης για να μπορέσουν να την επιλύσουν ή να καταλήξουν σε συναίνεση.

Βήμα 2: Οι συμμετέχοντες χωρίζονται σε ομάδες των τουλάχιστον 3 ατόμων, το πολύ 4 ανά τραπέζι.

Κάθε συμμετέχων καλείται να επιλέξει έναν ρόλο μεταξύ διαμεσολαβητή, θύματος, δράστη, ουδέτερου μέρους. Αφού κατανεμηθούν οι ρόλοι, δίνεται μια κάρτα προφίλ ανάλογα με τους νέους (αυτός που έχει αντιγράψει και εκείνος του οποίου έγινε η αντιγραφή).

Στη συνέχεια, η κατάσταση παρουσιάζεται στην ομάδα:

Κατά τη διάρκεια ενός σχολικού διαγωνίσματος, ο δράστης αντιγράφει από το θύμα και παίρνει καλό βαθμό. Και το θύμα αποφασίζει να καταγγείλει τον δράστη στον καθηγητή, ο οποίος ακυρώνει το διαγώνισμα και για τους δύο.

Βήμα 3: Ο διαμεσολαβητής ζητά από όλους τους συμμετέχοντες (θύμα, δράστης και ουδέτερο μέρος) να παρουσιάσουν τον τρόπο με τον οποίο συνέβησαν τα γεγονότα. Ο διαμεσολαβητής μπορεί να έχει έναν ενδεικτικό κατάλογο ερωτήσεων που θα θέσει προκειμένου να είναι σε θέση να κατανοήσει τη δυναμική, την ιστορία και τα προσωπικά χαρακτηριστικά των δύο/τριών μερών.

Οι αφηγητές έχουν τη δυνατότητα να πουν την αλήθεια, να πουν ψέματα ή να αποκρύψουν πληροφορίες. Ο διαμεσολαβητής θα πρέπει να προσπαθήσει να ανασυνθέσει τα γεγονότα και να ζητήσει από τους συμμετέχοντες να συμφωνήσουν σε μια επανορθωτική χειρονομία για την επίλυση της σύγκρουσης.

Βήμα 4 – Αναστοχασμός:

• Πώς αισθάνθηκαν οι συμμετέχοντες κατά τη διάρκεια της συγκρουσιακής κατάστασης;
• Πώς επιλύθηκε η σύγκρουση;
• Πόσο βάρυνε η προθυμία του καθενός να προσπαθήσει να ακούσει και να πάει στη συνάντηση με τον άλλον;
• Έγιναν σεβαστές οι κάρτες προφίλ;
• Αναγνωρίσατε στερεότυπα στις κάρτες προφίλ που υποβλήθηκαν; Εάν ναι, ποια; Και κατά τη γνώμη σας τα στερεότυπα αυτά βοήθησαν στην επίλυση της σύγκρουσης;